Wanneer ik in 2017 terug kom van een amoersnoek avontuur in Oost-Mongolië weet ik al dat ik nog niet klaar ben met dit prachtige land. Na ruim een jaar voorbereiding vertrekken we met 5 man naar het noordelijkste puntje van Mongolië, we gaan de Shiskid rivier bevissen.
Deze rivier stroomt door de Darkhad vallei in het noordwesten van de provincie Khövsgöl en vervolgens westwaarts door het Ulaan Taiga gebergte om na 398 kilometer de Russische grens te bereiken waar hij nog eens 46 kilometer doorloopt. De Shiskid rivier staat in Mongolië bekend om zijn grote taimen, wat dan ook onze target vis is van dit avontuur.
Ook Lenok, een soort forel tot 70 centimeter en Arctische geelstaart vlagzalm tot 50 centimeter komen hier veelvuldig voor.
Na de nodige vlieguren komen we eindelijk aan in Ulaanbatoor, de hoofdstad van Mongolië. We worden opgewacht door Petr die verantwoordelijk is voor ons aanstaande avontuur. De binnenlandse vlucht die ons naar Mörön moet brengen is geschrapt vanwege slecht weer. Omdat Petr niet weet wanneer de eerste volgende vlucht vertrekt is er touringcar geregeld, we laden onze bagage in en vervolgen onze reis.
Vele groene heuvels, meerdere rivieren en meren laat ons direct kennis maken met dit grote uitgestrekte land dat 45 keer groter is dan Nederland en slechts drie miljoen inwoners telt. Laat in de avond komen we in Mörön aan, na een nacht overgeslagen te hebben verlangen we allemaal naar ons bed.
Reizen zonder wegen
De volgende dag zijn we alweer vroeg uit de veren. Vandaag vervolgen we onze weg per 4WD richting Tsagaannuur, zo’n 400km noordelijker. Bijna direct verlaten we de verharde weg en al snel komen we niemand meer tegen. De rijrichting wordt gevormd door rijsporen; iemand die hier de weg kent is onmisbaar.
Uitgestrekte vlaktes afgewisseld door valleien en gebergte vormen een indrukwekkend landschap waar grote kuddes vee zich te goed doen aan het groene gras. 60 procent van de Mongoolse bevolking houdt er een nomadische leefstijl op na, gedurende de reis zien we dan ook vele gertenten op de vlaktes en in de heuvels.
Deze traditionele tenten ook wel yurt genoemd worden in Mongolië nog veel gebruikt. De reis is schitterend maar ook zwaar, dit geld ook voor de 4WD. Meerdere keren moet er gesleuteld worden om onze reis voort te kunnen zetten. Het regent bijna onafgebroken wat het reizen niet makkelijker maakt. Vele riviertjes moeten overgestoken worden waarbij de waterstand hoger is dan voorzien en voor spannende momenten zorgt. Pas in de schemer arriveren we op onze eindbestemming voor vandaag, een lodge aan de Shiskid rivier voordat deze door het National park stroomt.
Tegenslag
We worden hartelijk verwelkomd, krijgen een slaapplaats toegewezen en kunnen gelijk aan tafel schuiven. Dan ontvangen we slecht nieuws; door de langdurige regenval staat de rivier ruim een meter hoger wat het raften naar onze eindbestemming onmogelijk maakt.
Niet alleen de Sishkid, maar ook de Tengis rivier gooit roet in het eten. Het kolkende zwarte water en de grote hoeveelheid drijfvuil spreken boekdelen. Šarko, de gids die uiteindelijk met ons mee zal gaan laat weten dat we minstens nog twee dagen moeten wachten om onze reis te kunnen voort zetten.
We komen er snel achter dat in Mongolië veel niet verloopt zoals gepland, gemaakte plannen worden continue omgegooid. De nodige dosis creativiteit en aanpassingsvermogen is onontbeerlijk. Het goede nieuws is dat er wel gevist kan worden.
Ondanks het hoge waterpeil valt de troebelheid erg mee. Dit komt omdat de Sishkid een kleine 40 kilometer stroomopwaarts ontspringt uit het glasheldere Dood Tsagaan meer en we nog voor de monding van de Tengis vissen. Wel stroomt de rivier erg hard en zijn potentiele bekende stekken verdwenen. Voor dat we gaan slapen pakken we onze hengelkokers uit en tuigen onze hengels op voor de volgende dag.
Vis voor werk
Wanneer we wakker worden regent het nog steeds. Kringen op het water verraden activiteit en na de lange reis kunnen we dit moeilijk negeren. Ik start met de vlieghengel trachtend een vlagzalm te vangen. Waden is buiten de hoofdstroom geen probleem en al vrij snel haak ik de eerste vlagzalm.
Na een aantal keren van vlieg gewisseld te hebben blijkt een goudkopnimf de juiste keuze te zijn wanneer ik deze in de bovenste waterlaag snel tegen de stroom in strip. Ook Marco heeft het spelletje snel door en na de tegenslagen staan we dan toch heerlijk te vissen.
Marcel, Cees, David en Stan (uit Chicago) starten met spinners gevist aan een lichte spinhengel. De visserij is rustig, maar zo af en toe komt er een maatse vlagzalm uit die zich ook vergrijpen aan een fors formaat spinner. Rond het middag uur is het raak en weet Marcel de eerste taimen te haken, de vis wil naar de hoofdstroom maar hier steekt Marcel een stokje voor.
Nog geen vijf minuten later staat ook Cees met een kromme hengel, blijkbaar is ineens de knop omgegaan. Marco besluit zijn zware spinhengel op te tuigen en kiest als kunstaas voor een oppervlakte muis. Deze is lekker zwaar waardoor hij met een krachtige worp de hoofdstroom kan bereiken.
Na de derde worp wordt zijn muis al van het wateroppervlak gegrist en nog geen kwartier later herhaalt dit spektakel zich. Binnen een uur vangen we vier mooie taimens tussen de 75 en 95 centimeter, de stemming wordt flink verbeterd. Na twee dagen gevist te hebben is de Tengis een stuk rustig geworden, schijnt zo af en toe de zon en krijgen we eindelijk groen licht om verder te kunnen.
Op avontuur
Bij het ochtendgloren worden we met een bukhanka (Russische Volkswagen bus) naar een open plek aan de Tengis gereden. De spullen worden uitgeladen en twee robuuste opblaas kanos worden opgepompt. Dat we met een raft naar ons eindverblijf gaan is ons bekend, maar hoe de bagage vervoerd wordt is ons nog niet helemaal duidelijk.
Het antwoord komt wanneer Šarko met drie kamelen komt aangelopen. Met duidelijke tegenzin worden de kamelen de rivier ingedreven en kunnen ze niets anders doen dan naar de overkant te zwemmen, Dan wordt onze bagage naar de overkant gevaren en de kamelen met onze bagage bepakt.
Het is voor ons een vreemde gewaarwording, maar voor onze Mongoolse vrienden blijkbaar dagelijkse kost. Uiteindelijk verdelen we ons over de twee kanos om de Tengis af te zakken en vervolgens nog 20 kilometer de Sishkid stroomafwaarts. We bevinden ons nu in het National Park, het is een schitterende tocht in een echt oerbos waar nog bruine beren, wolven, elanden en lynxen leven. Na twee uur varen komen we bij onze lodge aan in the middle of nowhere.
De muur
We besluiten de rest van de dag de visstekken in de buurt te verkennen. 200 meter stroomopwaarts bevind zich een poel die gelijk onze aandacht trekt. De stroming heeft aan één zijde van de poel de rotswand en grond zo afgesleten dat er een muur is ontstaan. Vanaf zo’n 4 meter hoogte heb je hier mooi zicht over de poel die we al snel de home-pool noemen.
David zijn oog valt op een hele grote vis die net buiten de stroming foerageert. Het blijkt een reusachtige taimen die hij op anderhalve meter lengte schat, hij is vastbesloten deze vis te vangen. Ook zien we grote vlagzalmen die zich onderaan de muur af en toe laten zien, blijkbaar trekt de muur de aandacht van de vissen.
Wat ons opvalt, is dat er langs dit gedeelte van de rivier een grote hatch van steenvliegen gaande is. Wanneer ik in de uithollingen van de muur kijk vind ik huiden van ontpopte steenvliegnimfen, maar ook levende exemplaren. Waarschijnlijk kruipen ze hier vanuit het water de kant op om te ontpoppen en uit te vliegen. Dit verklaart het gedrag van de vlagzalmen, we gaan snel onze hengels halen.
Een # 5 vlieghengel en een droge lijn voorzien van een leader tip 16/100 lijkt me de juiste keuze. Ik knoop hier een imitatie steenvlieg aan, maar deze wekt gek genoeg niet de aandacht. Vervolgens probeer ik het met een levende steenvlieg, deze wordt direct gepakt, ze azen dus wel.
Na een aantal keren gewisseld te hebben heb ik de juiste vlieg gevonden, een grote vlieg van hertenhaar die snel door het wateroppervlak breekt. Het is een mooie visserij en vang in korte tijd meerdere vlagzalmen tot 45 centimeter. Het zijn prachtige vissen waarvan de mannetjes een vel oranje staart hebben en een veel grotere vlag (rugvin) dan de vissen die we in Europa gewend zijn.
David tuigt een zware spinhengel op, aan zijn hoofdlijn monteert hij een snoekdobber en een klein schuifloodje. Zijn onderlijn bestaat uit een meter 60/100 fluorcarbon en een Owner cutting point 4/0, als aasvis gebruikt hij een dode vlagzalm. Wanneer hij deze in het midden van de pool werpt blijft deze uiteindelijk een beetje hangen daar waar de stroming doodvalt.
Vlak voordat de schemer valt zakt David zijn kurk langzaam de diepte in; een mooie taimen van 90 centimeter heeft zijn vlagzalm zonder moeite verorberd. Ook Stan vangt net voorbij de lodge een taimen van 110 centimeter aan een jerkbait. Ondanks het te hoge troebelere water vangen we gelukkig wel vis.
Gevangen, maar toch ook weer niet
Vandaag ben ik jarig. Een dikke taimen aan de vlieghengel zou een mooi verjaardagscadeau zijn. Šarko laat weten dat er stroomafwaarts op zo’n anderhalf uur lopen zich een eiland in de rivier bevindt. Een sterkte stroom loopt hier langs de binnenkant van het eiland om vervolgens weer aan te sluiten op de hoofdstroom. Šarko verteld dat hij hier in het verleden al meerdere grote vissen heeft weten te vangen.
Eenmaal bij het eiland aangekomen waad ik zo ver mogelijk naar de kop van het eiland. Vanaf dit punt kan ik precies mijn streamer werpen daar waar de twee stromen elkaar ontmoeten. Ik werp haaks op de stroom en laat mijn streamer dan rustig mee stromen. Wanneer mijn lijn haaks op mijn hengel staat strip ik deze rustig langs de stroomnaad weer binnen.
Na een aantal worpen laat ik de stek even rusten. Ik vis met een fel gekleurde verzwaarde streamer die ik rustig langs de bodem binnen kan vissen. Volgens Šarko is dit noodzakelijk omdat het water troebel is en erg hard stroomt. Vissen die nu stijf op de bodem liggen krijgen zo meer kans om mijn vlieg te pakken.
Na een aantal worpen stroomt mijn vliegenlijn in een bocht, ik strip snel binnen omdat ik denk dat ik vast loop aan de stenen maar dan begint het einde van mij vliegenlijn zich te verplaatsen. Een vis heeft mijn streamer tegen gehouden en wil nu koste wat het kost de hoofdstroom zien te bereiken. Met enige moeite krijg ik de vis daar waar ik wil, het blijkt een reusachtige taimen te zijn. Wanneer de vis moe is pakt Šarko hem vakkundig uit het water, we slaken allemaal een kreet van vreugde.
Met de vis tegen zijn borst loopt hij naar het eiland. Bijna bij de oever aangekomen begint de taimen ineens tegen te werken …….., Šarko houdt hem niet meer en tot mijn grote schrik zie ik dat de vis over zijn schouder met een grote plons in het water valt ….. dan zie ik mijn droomvangst wegzwemmen.
Mijn onderlijn is achter Šarko zijn hoofd blijven hangen en gebroken. We kijken elkaar allemaal verbijsterd aan, de euforie slaat om in teleurstelling, ik voel me echt klote. De rest van de dag gaat aan mij voorbij, ik baal verschrikkelijk en moet dit even een plaatsje geven. We vissen de aankomende dagen door met ups en downs. De Sishkid doet wat hij wil, sommige dagen zakt het water, andere dagen stijgt het weer.
Op expeditie
Šarko stelt voor om een driedaagse floattrip te gaan doen. Marco, Marcel en ik gaan dit avontuur graag aan. De bedoeling is om tien kilometer stroomafwaarts te varen en onderweg hotspots af te vissen. Hoe verder hoe mooier zal je denken maar er kleeft een nadeel aan, we zullen de weg terug moeten lopen, echter niet over paden maar door bijna ondoordringbare wildernis.
Een aantal Mongoolse teamleden lopen vooruit, de paarden bepakt met eten en andere benodigdheden doen het zware werk. We zullen twee dagen overnachten in een yurt midden in het bos.
Genietend van het uitzicht vissen we prachtige stekken af. Marco en Marcel vissen nu voornamelijk met shads. De techniek die ze thuis toepassen wanneer ze op zeebaars vissen is ook hier uiterst effectief, ze weten meerdere vissen te vangen van mooi formaat. Ik blijf met de vlieghengel vissen in de hoop op een herkansing.
Wanneer de schemer valt lopen we naar onze yurt die verscholen staat op een kleine open plek midden in het bos. Na een warme maaltijd en de nodige wodka gaan we plat, het was een lange en enerverende dag. De volgende ochtend gaan we alweer vroeg op pad. Na een stevige wandeling komen we aan bij een prachtig stuk rivier met de nodige stekken.
Het water staat nu een stuk lager als gisteren en is beduidend helderder. Vandaag is mijn vlieg duidelijk in het voordeel, twee vissen van gemiddeld formaat geven me een fijn gevoel. Uren vliegen voorbij, worp na worp vis ik de nodige stekken af, ik sta weer heerlijk te vissen. Werpend op de automatische piloot krijg ik toch weer onverwacht een agressieve tik op mijn top en word de vliegenlijn uit mijn handen getrokken.
In een splitsecond realiseer ik me dat ik een tweede kans krijg, aan de andere kant van mijn lijn zit weer een reusachtige taimen die weer de stroming in wil. Met mijn hand op de spoel loop ik rustig naar achteren, wanneer de vis hier de stroming weet te bereiken is het einde verhaal. Het is buigen of barsten, maar dan toch komt de vis mijn kant op.
Na nog twee te vergeefse pogingen is het gevecht klaar. Šarko is net zo blij als ik en land de vis dit keer zonder problemen. Ik kan mijn geluk niet op, het is een dikke vette vis met een lengte van 122 centimeter. Een echte droomvis, mijn verlaat verjaardagscadeau.
De volgende dag lopen we terug, we passeren mooie stekken maar het water is vannacht zo erg gestegen dat er niet te vissen valt. Eenmaal bij de logde aangekomen staat Cees ons al op te wachten. Hij is benieuwd naar onze vangsten, maar heeft zelf ook een verhaal.
Cees vertelt, kipenvel…
Tijdens een meerweekse vistrip heeft iedereen wel eens zo’n dag waarop het even niet hoeft. De behoefte de kop even leeg te maken en fysiek te herstellen. Zo‘n dag had ik toen jullie vertrokken. Petr stelt voor om mee te gaan voor een dagtrip naar de andere kant van de rivier.
Ook de achtergebleven Stan ziet dit wel zitten en David laat zich ook overhalen omdat de missie in de home-pool “Het vangen van de “anderhalve meter taimen” nog niet echt wil lukken. Ik zeg nee, ik heb geen zin. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Na een paar koppen koffie begeef ik me naar de home pool gewapend met een doosje haken, onderlijn materiaal en paar shadjes en een extra hengeltje voor de vlagzalm.
Vanaf de hoge kant van de pool “de muur” werp ik wat met een shadje maar de lenok geeft niet thuis. Ik besluit een kleine dode vlagzalm op de bodem te presenteren doormiddel van een breeklijntje die ik aan een fikse steen knoop om de boel op zijn plaats te houden. Ik werp in, draai mijn lijn strak en zet mezelf in standje afwachten.
Het duurt nog geen 30 seconden voordat de hengel bijna uit mijn handen wordt gerukt en iets massiefs de turbo aanzet. Na een kwartier stoeien, doorbreekt voor het eerst een kolossale vis het wateroppervlak. Een waar Hemingway moment, met complicaties dan wel, want hoe ga in vredesnaam die vis landen. Ik heb hier duidelijk van te voren niet over nagedacht.
Dan maar vanaf “de muur“ het water in springen, in de hoop naar een nabij strandje te kunnen zwemmen om de vis te landen. Gekkenwerk, levensgevaarlijk, maar adrenaline schakelt gezond verstand uit. Het lukt me de vis te landen. Wanneer ik de vis naast mijn hengel legt blijkt dat de vis bijna een lengte van anderhalve meter heeft, de vis waar David al heel de week voor in de poel vist.
Ik heb geen camera bij me en ook geen stringerkoord, ik roep, ik schreeuw maar niemand hoort me. Zielsalleen knuffel ik de vis, een vis die ik nooit meer ga vangen en laat haar dan weer vrij. Ik moet even gaan zitten, ik krijg spontaan kippenvel en denk hoe ik dit David moet vertellen…
Naar huis
Ons avontuur zit er op en we bereiden ons voor op de terugweg. Deze start met het berijden van een paard, iets wat de meesten van ons nog nooit gedaan hebben. Drieënhalve dag later landen we weer op Schiphol. We zijn aan het einde van ons Latijn, maar hebben een groots avontuur beleefd.
Reageer